د روغتیا بیمې حالت د بهرنیانو لپاره

دغه معلومات په 18.03.2025 نیټه کي تازه شوي دی

د روغتیایی بیمې مستحق څوک دي په بلغاریا کې؟

په بلغاریا کې، د لاندې کټګورۍ اشخاصو د اجباري روغتیا بیمې تابع دي:

• بهرنيان یا بې تابعیته کسانو ته چې په بلغاریا کې د اوږدمهاله یا دايمي استوګنې حق ورکړل شوی وي. د بیمې برابرولو مسؤلیت د اړوند اجازې د ترلاسه کولو نیټې څخه رامنځته کېږي؛ 

• هغه کسانو ته چې د کډوال یا بشري حالت، یا د پناه غوښتنې حق ورکړل شوی وی، او همدارنګه هغه کسان چې د نړیوال خوندیتوب په پروسه کې دي؛

• هغه کسان چې لنډمهاله خوندیتوب لري؛

• بهرني زده کونکي او د دوکتورا نوماندان چې په بلغاریا کې د لوړو زده کړو موسسو او ساینسي سازمانونو ته داخل شوي دي د وزیرانو شورا د 1993 کال د 103 نمبر فرمان له مخې چې په بهر کې د بلغاریویانو ترمنځ د تعلیمي فعالیتونو پلي کول او د وزیرانو شورا د 1997 کال د 228 نمبر فرمان له مخې چې د مقدونیې جمهوریت اتباعو ته د بلغاریا جمهوریت د لوړو زده کړو په دولتي موسسو کې د زده کونکو په توګه د داخلیدو په اړه دی.

مهم! د هغو بهرنیو اتباعو لپاره چې په هیواد کې د لنډې یا دوامداره مودې لپاره پاتې کیږي، د روغتیایی بیمې هیڅ ونډه ورته نه ورکول کیږي. دوی د چمتو شوي طبي پاملرنې لګښت پخپله ورکړی، پرته لدې چې یو نړیوال تړون چې د بلغاریا جمهوریت یې غړی دی د دوی لپاره نافذ وي.

هغه کسان چې د کډوال یا بشري دریځ لرونکي دي، پناه غوښتونکي او اوکرایني اتباع چې په بلغاریا کې لنډمهاله محافظت لري، او همدارنګه هغه کسان چې اوږدمهاله یا دائمي استوګنه لري د بلغاریوی اتباعو سره د روغتیا پاملرنې مساوي حقونه لري او د لازمي روغتیا بیمې تابع دي.

هغه اوکرایني کډوال چې د موقتي خوندیتوب لپاره ثبت شوي دی چې د  26.04.2022  نیټه څخه مخکې د بلغاریا خاورې ته داخل شوي د دغي 26.04.2022 پورې د صحي بیمه مستحق ګڼل کیږي.

که تاسو کډوال یا بشردوستانه دریځ لرئ

یوځل چې تاسو ته د کډوال یا بشردوستانه دریځ درکړل شو، تاسو مکلف یاست چې په شخصي توګه د خپلې میاشتنۍ روغتیا بیمه تادیه کړئ که چیرې تاسو وزګار یاست یا په خپله کار ګمارل شوي یاست. که تاسو په کار ګمارل شوي یاست، نو ستاسو کار مالک یا کارفرما به ستاسو د میاشتني معاش څخه د روغتیا بیمه وضع کوي.

که تاسو یو پناه غوښتونکی یاست او ستاسي پروسه جریان لری

د پناه غوښتونکي په توګه، ستاسو روغتیا بیمه د کډوالو لپاره د دولتي ادارې (SAR) لخوا تادیه کیږي پداسې حال کې چې ستاسو د نړیوال محافظت کړنالره پاتې ده او تاسو وروستۍ پریکړه نه ده ترلاسه کړې.

که تاسو د موقتي محافظت سره یو اوکراینی کډوال یاست چې د 18 کلونو څخه ډیر یا د ښځو لپاره د 63 کالو څخه کم او د نارینه وو لپاره د 65 کالو څخه کم عمر ولري

ستاسو روغتیا بیمه د راجستر کولو نیټې څخه د 90 ورځو لپاره د دولت لخوا پوښل کیږي د لنډمهاله خوندیتوب لپاره، یا د 26 د اپریل د 2022 کال څخه که لنډمهاله خوندیتوب د دې نیټې څخه مخکې ورکړل شوی وي.

د دې 90 ورځو وروسته، تاسو باید د خپل روغتیا بیمې لپاره پیسې ورکړئ. که تاسو په کار ګمارل شوي یاست، ستاسو کارمالک یا کارفرما به ستاسو د معاش څخه د روغتیا بیمې ونډې کموي.

که تاسو د موقتي محافظت سره یو اوکراینی کډوال یاست چی د 18 کلونو څخه کم او د 63 کالو څخه ډیر د میرمنو لپاره او د 65 کالو څخه ډیر د نارینه وو لپاره عمر ولري 

ستاسو د روغتیا بیمې مرستې به ستاسو د لنډمهاله محافظت ټولې مودې لپاره د دولت لخوا به تادیه شي.

نور هغه کسان چې روغتیا بیمه یې د دولت لخوا تادیه شوی وی 

د خلکو نورې ډلې هم شتون لري چې روغتیا بیمه یې د دولت لخوا تادیه کیږي. هغه دا دي:

• وزګار کسان چې د بیکارۍ جبران ترلاسه کوي؛

• معلولیت لرونکي کسان چې په طبیعي پیښو او حادثو کې ټپیان شوي؛

• هغه کسان چې د 18 کلونو څخه کم عمر لري، او د 18 کال څخه ډیر عمر لري، که دوی د لیسې تر بشپړیدو پورې بشپړ وخت زده کړې کوي، مګر د 22 کلنۍ څخه وروسته؛

• هغه زده کونکي چې د اړونده نصاب سره سم د دوی د زده کړې دورې لپاره د کار پر بنسټ زده کړې (دوه اړخیزه زده کړې سیسټم) کې شامل شوي.

• د پوهنتون زده کونکي چې د 26 کلنۍ پورې بشپړ وخت زده کړې کوي او د دوکتورا زده کونکي د دولت تمویل شوي برنامې لاندې په بشپړ وخت تعلیم کې دي.

• هغه خلک چې میاشتني ټولنیز ګټې او د تودوخې تخصیص ترلاسه کوي که چیرې دوی په نورو دلیلونو بیمه نه وي.

• د استوګنې پاملرنې او سرپناه لپاره د دولت لخوا تمویل شوي ټولنیز یا مدغم روغتیا او ټولنیزو خدماتو ګټه اخیستونکي.

• مور او پلار، پالونکي مور او پلار، میړه، نیکونه چې د 50٪ یا ډیر معلولیت لرونکي شخص پالنه کوي او څوک چې د بل چا مرستې ته اړتیا لري.

کړنلاره/طرزالعمل د معلولیت رامینځته کولو لپاره

• هغه کسان چې په بلغاریا کې تقاعد شوي وی، پرته له دې چې د تقاعد ډول یې ترلاسه کړي (د تقاعدی تقاعد، د معلولیت تقاعد، د میراث تقاعد، او داسی نور). پدې حالت کې، تاسو اړتیا لرئ یوازې د روغتیا بیمې ونډې تادیه کړئ که تاسو دواړه تقاعد شوي یاست او کار ته دوام ورکړئ. 

په بلغاریا کې ټولنیز تقاعد

د معلولیت/معیوبیت تقاعدی

د صحي بیمې اندازه

د هغو کسانو لپاره چې د ځان بیمه شوي خلکو په توګه راجستر شوي ندي او د کار یا ملکي قرارداد لاندې بیمه شوي ندي د لازمي روغتیا بیمې ونډې اندازه په میاشت کې 37.32 لیوا ده.

که تاسو کار کوئ، نو ستاسو روغتیا بیمه د هغه عاید سلنې یا فیصدی په توګه اخیستل کیږي چې تاسو یې ترلاسه کوئ.- 8٪ د 2025 لپاره.

زه څنګه کولی شم د خپل روغتیا بیمې لپاره پیسې ورکړم؟

مخکې لدې چې تاسو د خپلې روغتیایی بیمې ونډې تادیه کول پیل کړئ، تاسو باید د 7 فورم اعلامیه د ملي عوایدو ادارې ساحوي څانګې ته د هغه پته سره سم وسپارئ چیرې چې تاسو پکی ثبت شوی یاست. تاسو کولی شئ د دې دفترونو پته په دې لینک کې ومومئ. تاسو کولی شئ دا اعلامیه د شخصي پیژندنې کوډ (PIC) سره د NRA ویب پاڼې له لارې آنلاین ثبت کړئ. 

بیا تاسو کولی شئ خپله روغتیا بیمه د ملي عوایدو ادارې په سیمه ایزو څانګو کې د POS ترمینلونو کې د ډیبټ او کریډیټ کارتونو سره، د بانک لیږد له لارې، د پوستي امر یا د آنلاین NRA پورټل له لارې تادیه کړئ.

ستاسو د روغتیا بیمې آنلاین تادیه کولو لپاره، تاسو د شخصي پیژندنې کوډ (PIC) ته اړتیا لرئ. تاسو کولی شئ پدې مقاله کې د ترلاسه کولو څرنګوالی ومومئ:

څنګه د شخصي پیژندنې کوډ (PIC) ترلاسه کړئ

ستاسو د روغتیا بیمې ونډې ورکولو لپاره وروستۍ نیټه

دا مرستې د هغې میاشتې وروسته تر 25 ورځې پورې دي چې تاسو یې د روغتیا بیمې ونډې اخیستې دي تادیه کړي. که تاسو د دې نیټې څخه وروسته تادیه کوئ، تاسو به د هرې ورځې ځنډ لپاره سود یا جریمه ورکړئ. د بیلګی په توګه، د جنوري 2025 لپاره د روغتیا بیمې ونډه باید په وروستي کې د 25 فبروري 2025 لخوا تادیه شي.

آیا زه باید روغتیایی بیمه ورکړم حتی کله چې زه د اوږدې مودې لپاره په بلغاریا کې غیر حاضر اووسم؟

هو، تاسو مکلف یاست چې هره میاشت خپل روغتیایی بیمه ورکړئ، حتی که تاسو په هغه وخت کې له بلغاریا څخه غیر حاضر هم اووسی او په بل هیواد کې ژوند کوی.

حقونو ته د لاسرسي لپاره بنسټ د ملي عوایدو ادارې (NRA) ته د لنډمهاله محافظت لرونکي اشخاصو لپاره د دې مسؤلیت په اړه رسمي پلټنه وکړه. د ملي عوایدو ادارې (NRA) ځواب له مخې، که تاسو په بلغاریا کې د لنډمهاله خوندیتوب سره ثبت شوي یاست، تاسو مجبور او مکلف یاست چې د هغه ټولې مودې لپاره چې تاسو د بلغاریا څخه بهر استوګن یاست، د روغتیا بیمې تادیه کړئ، د بیلګی په توګه، که تاسو اوکراین ته راستانه شوي یاست یا په بل هیواد کې یاست. تاسو مجبور او مکلف یاست چی په بلغاریا کې دا بیمه د لنډمهاله محافظت نهایی پای ته رسیدو پورې د بلغاریا د حکومت د پریکړې له مخې لخوا تادیه کړئ.

د NRA د رسمي ځواب له مخې، یوازې هغه کسان چې د بلغاریا تابعیت لري یا دوه ګونی تابعیت لري حق لري چې یوه اعلامیه وسپاري چې دوی به د یوې ټاکلې مودې لپاره له هیواد څخه غیر حاضر وي چې په ترڅ کې به یې د روغتیا بیمه نه وي. که تاسو د نړیوال یا لنډمهاله محافظت لرئ، تاسو مکلف یاست چې پدې وخت کې د خپلې روغتیا بیمې ونډې تادیه کړئ.

د NRA ځواب د حذف شوي شخصي معلوماتو/ډیټا سره تاسو کولی شی د دې مقالې په پای کې ومومی.

که زه روغتیایی بیمه ورنکړک څه به پیښ شي؟

ستاسو د روغتیایی بیمې حقوق مختل کیږي که چیرې د 3 میاشتنۍ مرستې څخه ډیرې پیسې ورنکړل شي. دا پدې مانا ده چې که تاسو اړتیا لرئ ډاکټر ته لاړ شئ نو تاسو باید د معاینې لپاره ډیر لوړ فیس ورکړئ. د مختل شوي روغتیا بیمې حقونه بیرته راګرځیدلی شي پدې شرط چې تاسو د روغتیا بیمې ټولې پاتې مرستې تادیه کړئ. حقونه د هغې نیټې څخه بیرته راګرځول کیږي چې د دې مودې لپاره د روغتیا بیمې ټولې بقایا مرستې تادیه کیږي.

تاسو کولی شئ د خپل روغتیا بیمې حالت وګورئ، او همدارنګه هغه دوره وګورئ چې تاسو د روغتیا بیمې مرستې نه دي ورکړې، د ملي عوایدو ادارې(NRA) بریښنایی خدماتو له لارې چې وړیا لاسرسی ورته کیږي: https://portal.nra.bg/health-status

که چیري ستاسو د کار مالک  یا یو بل کس ستاسو د ونډې یا سهم  لپاره مسؤل وي، د پیسو ورکولو کې پاتې راشي، تاسی د روغتیایی بیمې سیسټم څخه نه بې برخې کیږي.